Vãn cảnh văn miếu Mao Điền
(LĐO) – Là một trong số ít văn miếu còn tồn tại ở nước ta, văn miếu Mao Điền ở làng Mậu Tài, xã Cẩm Điền (Cầm Giàng, Hải Dương) có lịch sử hơn 500 năm, đã trở thành biểu tượng cho tinh thần hiếu học của người xứ Đông.
Khu văn miếu cổ kính nằm cạnh đường quốc lộ 5 từ Hà Nội đi Hải Phòng, bất cứ du khách nào đi qua cũng muốn dừng chân ghé lại. Mao Điền được biết đến là văn miếu lớn thứ hai chỉ sau văn miếu Quốc Tử Giám Hà Nội. Nơi đây thờ Đức thánh Khổng Tử và tôn vinh các bậc Nho học tiêu biểu cho truyền thống hiếu học của người xứ Đông từ mấy trăm năm.
Là một vùng “địa linh nhân kiệt” nổi tiếng với “Làng Tiến sĩ” Mộ Trạch, người Hải Dương vẫn luôn tự hào về truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo của mình. Văn miếu Mao Điền thờ hơn 600 tiến sĩ chính là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa giáo dục của một vùng đất học nằm ở phía Đông kinh thành Thăng Long.
Từ giữa thế kỷ thứ XV, với chủ trương mở mang việc học hành và đào tạo nho sĩ, quan lại… nhà Lê đã cho xây dựng một loạt những trường quốc lập, trong đó có văn miếu Mao Điền - công trình kiến trúc văn hóa bề thế, uy nghi. Qua cổng Tam Quan đồ sộ, du khách dễ dàng nhìn thấy cây gạo cổ thụ hàng trăm năm tuổi in bóng dưới hồ nước xanh mát tôn vẻ trang nghiêm, tĩnh mịch cho văn miếu. Tương truyền, cây gạo cổ thụ này được trồng từ năm Cảnh Thịnh thứ 9 (1801) là thời điểm tái thiết văn miếu trấn Hải Dương tại Mao Điền.
Hai bên tả, hữu trước dãy điện thờ chính là lầu chuông Đồng, trống Đại được thiết kế theo phong cách kiến trúc truyền thống với hai tầng tám mái bằng gỗ lim giản dị mà đẹp mắt. Chuông Đồng nặng 1042 cân, có đường kính miệng 115cm, cao 150 cm. Trống Đại có đường kính miệng 150cm, chu vi tang trống 565 cm, dài 188 cm.
Dãy điện thờ chính bao gồm hai tòa nhà lớn 7 gian có mái cong vút, chạm trổ hình rồng, phượng sánh đôi. Nhà trong thờ Khổng Tử - ông tổ của nho học. Nhà ngoài là nơi tụ hội bái lễ của các bậc quan trường học giả. Hai bên là hai dãy nhà giải vũ 5 gian đối diện nhau, do nằm ở hai hướng đông và tây nên người dân nơi đây vẫn quen gọi là nhà Đông vu, Tây vu.
Theo chân hướng dẫn viên, khách tham quan sẽ được nghe giới thiệu về hai di vật cổ nhất của văn miếu Mao Điền là chiếc lư hương bằng đá trên bàn thờ công đồng và khánh đá từ thời Tây Sơn. Chiếc khánh đá trải qua năm tháng đã bị sứt mẻ một bên tai nhưng có âm thanh trong trẻo và lạ tai khi đánh ba tiếng sẽ phát ra ba tiếng chuông khác nhau.
Phía trong hậu cung của văn miếu thờ cả thảy chín bài vị. Chính giữa thờ Khổng Tử, ông tổ của đạo Nho. Lần lượt hai bên là bài vị của danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, thầy giáo Chu Văn An, Lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi, Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, Danh sĩ Phạm Sư Mạnh, Nhà toán học Vũ Hữu, Danh y Tuệ Tĩnh, nữ tiến sĩ đầu tiên Nguyễn Thị Duệ.
Đến văn miếu Mao Điền, lòng người như thư thái và tự hào về một bề dày truyền thống hiếu học của người nước Nam. Hàng năm, từng đoàn sĩ tử tụ hội về đây lòng thành kính khâm phục, quyết tâm noi theo các bậc tiên hiền để trở thành những người con hữu dụng của quê hương, đất nước.
Đông Bích
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét