GS Ngô Bảo Châu đoạt "Nobel Toán học" Fields

GS Ngô Bảo Châu đoạt "Nobel Toán học" FieldsGS Ngô Bảo Châu đoạt "Nobel Toán học" Fields
Xem tin gốc
Báo Công Thương - 22 phút trước lượt xem

Lúc 12h55' ngày hôm nay (19.8), GS trẻ nhất Việt Nam Ngô Bảo Châu đã chính thức nhận được giải thưởng Fields tại Đại hội Liên đoàn Toán học thế giới (ICM 2010) diễn ra ở Ấn Độ.
Facebook Xem tin gốcTwitter 0 bình chọn Viết bình luận Lưu bài này
Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patin trao giải thưởng Fields cho GS Ngô Bảo Châu
CôngThương - Lễ trao giải thưởng cho GS Ngô Bảo Châu đã được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Hyderabad, thành phố Hyderabad, bang Andhra Pradesh, Ấn Độ. Đích thân Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patil trao giải thưởng cho giáo sư Ngô Bảo Châu.
Trước đó, đúng 10 giờ 30 giờ Ấn Độ (tức 12 giờ trưa, giờ VN), Đại hội ICM 201 đã khai mạc. Trong tuyên bố khai mạc Đại hội ICM 2010, Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patin đã xướng tên GS Ngô Bảo Châu cùng 3 nhà toán học khác cùng đoạt giải thưởng Fiels là: Elon Lindenstrauss (Israel), Stanislav Smirnov (Nga) và Cedric Villani (Pháp).
Tổng thống Ấn Độ cũng trao 3 giải khác cho các nhà toán học: Giải Nevanlinna được trao cho Daniel Spielman (Mỹ), giải Gauss thuộc về Yves Meyer (Pháp) và giải Chern trao cho Louis Nirenberg (Canada). Trong đó, giải Chern là giải thưởng mới, lần đầu tiên được trao tặng tại ICM 2010 Hyderabad nhằm vinh danh một cá nhân đã có những thành tựu trọn đời trong lĩnh vực toán học được ghi nhận ở mức độ đặc biệt xuất sắc. Cùng với một tấm huy chương, người đoạt giải sẽ nhận được một phần thưởng 500.000 USD.
Đại hội ICM 2010 diễn ra từ ngày 19 đến 27.8 quy tụ hơn 4 nghìn nhà toán học tên tuổi đến từ khắp thế giới, quan khách và đại diện nhiều phái đoàn ngoại giao.
Với vinh quanh của GS Ngô Bảo Châu, Việt Nam trở thành quốc gia Châu Á thứ hai sau Nhật Bản nhận được giải thưởng Fields trong vòng 74 năm qua. Các nhà toán học Nhật Bản nhận được giải thưởng này vào các năm 1954, 1970 và 1990.
Trước khi ICM 2010 khai mạc vào sáng nay, giới toán học trong và ngoài nước đã tiên đoán GS Ngô Bảo Châu sẽ được trao giải thưởng Fields - giải thưởng danh giá nhất trong ngành toán, thường được ví như "Nobel toán học".
Dự đoán này dựa trên cơ sở GS Ngô Bảo Châu là một trong 20 nhà toán học được mời trình bày báo cáo công trình khoa học và thành tựu nghiên cứu tại đại hội. Đó là một vinh dự đặc biệt, thể hiện sự ghi nhận của cộng đồng toán học đối với thành tựu nghiên cứu và uy tín của anh. Đồng thời, GS Ngô Bảo Châu (năm nay 38 tuổi) là một trong hai nhà khoa học dưới 40 tuổi được mời thuyết trình tại ICM 2010. Trong khi đó, giải thưởng Fields là giải giành cho các nhà toán học trẻ dưới 40 tuổi và có thành tựu đặc biệt do Hội nghị toán học quốc tế trao bốn năm một lần.
Công trình toán học của GS Ngô Bảo Châu được tạp chí uy tín thế giới Time đánh giá là một trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu nhất năm 2009. Anh đã chứng minh được bổ đề cơ bản Langlands - một vấn đề hóc búa của thế giới toán học trong suốt 30 năm qua.
Vào năm 1979, nhà toán học Robert Langlands phát triển một lý thuyết đầy tham vọng, mang tính cách mạng nhằm kết nối hai nhánh của toán học là hình học và số học. Nếu chứng minh được, loài người sẽ gần như có được một cái nhìn thống nhất cho nhiều ngành của toán học hiện đại như số học, đại số và giải tích.
Đây là một bổ đề khó chứng minh đến mức mà 30 năm qua, nhiều nhà toán học hàng đầu - kể cả cá nhân nhà toán học Langlands - đã ra sức lao vào giải quyết nhưng chưa thành công. Qua đó, có thể thấy rằng chương trình do nhà toán học kiệt xuất Langlands khởi xướng sẽ được xây dựng nhờ một cuộc chạy tiếp sức của nhiều thế hệ các nhà khoa học, có thể mất nhiều thế kỉ để hoàn thiện. Và Ngô Bảo Châu, nhà toán học Việt Nam, có thể nói là đã bắc cây cầu quan trọng nhất trong cuộc chinh phục này.
Kết quả chứng minh bổ đề cơ bản thuộc Chương trình Langlands của Ngô Bảo Châu công bố vào năm 2008 và được xác nhận năm 2009.
Bình luận về phát minh xếp hàng thứ 7/10 trên Time của GS Ngô Bảo Châu, chuyên gia về lý thuyết số học của Viện nghiên cứu cao cấp Princeton - Peter Sarnak - ví von: "Giống như chuyện có những người làm việc ở tít bên kia sông đợi ai đó ở bờ đối diện bắc cho cây cầu. Và giờ đây, bỗng nhiên toàn bộ công sức của họ được công nhận".
Kỳ tích tại Đại hội ICM 2010 này của GS Ngô Bảo Châu đã mang lại vinh quang đặc biệt cho đất nước và ngành toán học nói riêng. Trước tin mừng đối với tất cả người dân Việt Nam này, TSKH Vũ Công Lập nói rằng GS Ngô Bảo Châu cũng sẽ được vinh danh bằng các giải thưởng khác trong nước.
49 nhà toán học từng đoạt giải Fields
Giải thưởng Fields do nhà toán học Canada John Charles Fields sáng lập, lần đầu được trao vào năm 1936 và từ năm 1950 được trao đều đặn. Mục đích của giải thưởng là sự công nhận và hỗ trợ các nhà toán học trẻ đã có những đóng góp quan trọng cho toán học.
Dưới đây là danh sách 49 nhà toán học từng đoạt giải Fields:
2010: Ngô Bảo Châu (Việt Nam)
2006: Terence Tao (Australia/Mỹ), Grigori Perelman (Nga), Andrei Okounkov (Nga/Mỹ), Wendelin Werner (Pháp)
2002: Laurent Lafforgue (Pháp), Vladimir Voevodsky (Nga/Mỹ)
1998: Richard Ewen Borcherds (Anh), William Timothy Gowers (Anh), Maxim Kontsevich (Nga), Curtis T. McMullen (Mỹ)
1994: Efim Isakovich Zelmanov (Nga), Pierre-Louis Lions (Pháp), Jean Bourgain (Bỉ), Jean-Christophe Yoccoz (Pháp)
1990: Vladimir Drinfeld (Liên Xô), Vaughan Frederick Randal Jones (New Zealand), Shigefumi Mori (Nhật Bản), Edward Witten (Mỹ)
1986: Simon Donaldson (Anh), Gerd Faltings (Tây Đức), Michael Freedman (Mỹ)
1982: Alain Connes (Pháp), William Thurston (Mỹ), Shing Tung Yau (Trung Quốc/Mỹ)
1978: Pierre Deligne (Bỉ), Charles Fefferman (Mỹ), Grigory Margulis (Liên Xô), Daniel Quillen (Mỹ)
1974: Enrico Bombieri (Italia), David Mumford (Mỹ)
1970: Alan Baker (Anh), Heisuke Hironaka (Nhật), Sergei Petrovich Novikov (Liên Xô), John Griggs Thompson (Anh)
1966: Michael Atiyah (Anh), Paul Joseph Cohen (Mỹ), Alexander Grothendieck (Pháp), Stephen Smale (Mỹ)
1962: Lars Hörmander (Thụy Điển), John Milnor (Mỹ)
1958: Klaus Roth (Anh), Rene Thom (Pháp)
1954: Kunihiko Kodaira (Nhật Bản), Jean-Pierre Serre (Pháp)
1950: Laurent Schwartz (Pháp), Atle Selberg (Na Uy)
1936: Lars Ahlfors (Phần Lan), Jesse Douglas (Mỹ)
Theo LĐ
Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patin trao giải thưởng Fields cho GS Ngô Bảo Châu